PHƯƠNG PHÁP HÀNG ĐỘI
Roland Philipps
Bản dịch Tôn Thất Đông; NguyễnQuang Quỳnh
MỤC LỤC
LỜI TỰA
Chương I Phương pháp Hàng Đội
Chương II Đội Trưởng và Đội phó
Chương III Đội trưởng điều khiển Đội bằng cách nào
Chương IV Trong trường hợp nào Đội trưởng mới điều khiển
Chương V Những đặc quyền dành cho Đội trưởng
Chương VI Hội đồng Minh nghĩa
Chương VII Tinh thần Đội
Chương VIII Kỹ luật trong Đội
Chương IX HDS trong Đội học những môn thi bậc Hạng Nhì
Chương X Học để lấy huy hiệu chuyên môn
Chương XI Hội đồng Đội
Chương XII Những cuộc thi hàng Đội
Chương XIII Cả Đội cùng chơi
Chương XIV Việc thiện Đội
Chương XV Các Đội thăm nhau
Chương XVI Đội ở trại
Chương XVII Vài nỗi khó khăn
Chương XVIII Cách tổ chức Đoàn với Phương pháp Hàng Đội
LỜI TỰA
Nhiều người (kể cả Huynh trưởng HD), mới thoạt trông, chưa
hiểu được tất cả những lợi ích của
"Phương pháp Hàng Đội".
Như các bạn đã rõ, phép hàng đội tức là phương pháp phân
chia và điều hành đoàn sinh thành từng
nhóm nhỏ, đặt dưới sự điều khiển của một em trong nhóm, làm Đội
trưởng.
Muốn thu hoạch kết quả mỹ mãn, thì phải giao phó hoàn toàn
trách nhiệm cho Đội trưởng.
Nếu Đội trưởng không được giao đầy đủ trách nhiệm, thì kết
quả tất phải ít ỏi.
Nếu biết dùng Đội trưởng, thì Đoàn trưởng sẽ đỡ lo âu và đỡ
tốn thì giờ trông nom những chi tiết vặt
vãnh.
Tuy nhiên Phương pháp Hàng đội đặt ra không phải để giảm bớt
công việc cho Đoàn trưởng, nhưng cốt
nhất là để giao trách nhiệm cho trẻ gánh vác, vì đấy là
phương tiện hay nhất để rèn luyện tính khí con
người.
Trẻ nhỏ thường tự nhiên tụ tập thành bọn, để nô đùa hay nghịch
ngợm. Trong mỗi bọn, thường có một
đứa có tính khí hơn cả, đuợc chúng bạn nghe theo và mặc
nhiên nhận làm„đầu nậu“.
Đem lối ấy mà ứng dụng vào công cuộc của chúng ta, sẽ thu được
kết quả tốt đẹp.
Trong công việc, Đoàn trưởng chỉ cần nêu mục tiêu lên và để
mặc cho các Đội đua nhau mà đạt tới.
Làm vậy, đức tính của mỗi trẻ sẽ được nẫy nở.
Có nhiều trường học đã dùng phương pháp này và thu hoạch kết
quả tốt đẹp. Chẳng hạn, trong 23
trường học ở quận Warwick, phương pháp này đã được áp dụng
và gọi là „tổ chức Đầu đàn“ (Prefect
System). Chính trong Hội Hướng đạo, các Huynh trưởng dùng
phương pháp này đã từng thu nhặt rất nhiều kết quả thiết thực. Chẳng hạn khi Đoàn trưởng phải vắng mặt,
hoặc phải đi nơi khác, Đoàn vẫn cứ hoạt động, dưới sự điều khiển của các Đội trưởng, vì những emấy
đã từng quen gánh vác trách nhiệm thực sự.
Trong tập sách này, ông Roland Philipps sẽ trình bầy những
cách thức để áp dụng
Phương pháp Hàng đội, mà tôi đặc biệt khuyến khích những người
phụ trách nên lưu ý dùng vào việc
giáo huấn trẻ nhỏ.
Robert BADEN-POWELL
Viết vào tháng 4, năm1914
Chương 1
Phương pháp Hàng đội
"Bao giờ tôi cũng vẫn thiết tha nhắc nhở các Huynh trưởng phải
dùng phương tiện thành công hay nhất, là Phương pháp Hàng đội Tự trị. Nghĩa là lối tổ chức các trẻ
thành từng tốp nhỏ, họp nhau thường xuyên và do một trẻ làmThủ lãnh có trách nhiệm, điều khiển, …."
Mấy dòng này rút trong "Lời tựa" gởi các Huynh trưởng Hướng
đạo ở đoạn đầu cuốn "PHƯƠNG PHÁP HƯỚNG ĐẠO CHO TRẺ EM" (tức là cuốn "Souting for Boys" của
Baden Powell ), xuất bản lần thứ nhất, năm1908.
Từ dạo ấy đến nay, biết bao nhiêu sự việc đã xẫy ra. Có một
điều cần nói đến trước hết là chính cuốn sách ấy, kể đến năm1914, đã được tái bản 7 lần.
Sang năm 1915, cuốn sách ấy lại được tái bản lần thứ 8
(Roland Philipps, tác giả tập sách này, đã tử trận trong Thế chiến thứ nhất năm1916).
Khi tái bản lần thứ 7, tác giả đã ghi những dòng này:
"Hướng đạo sinh thường đi từng cặp, hoặc có khi chỉ đi một
người. Nếu đi nhiều người hơn thì lập thành một Đội."
Chính nhờ những điều căn bản vừa dẫn trên kia, mà Huynh trưởng
Hướng đạo khắp nơi đã thâu được nhiều kết quả tốt đẹp.
Trong những trang sau đây, chúng tôi xin giải thích sơ lược
và trình bày ít phương tiện thực tiễn đã có hiệu nghiệm khi dùng phương pháp hàng đội tự trị, trong bất cứ một
đoàn thể hay một tổ chức nào.
Ngay từ bây giờ, chúng ta phải chú trọng đến điểm này:
phương pháp hàng đội là một phương thức mà các đoàn thể Hướng đạo bắt buộc phải theo, - chứ không phải chỉ
là một đề nghị suông, để tùy tiện ai muốn theo hay không cũng được.
Phạm vi ứng dụng phương pháp này có thể rộng hay hẹp, nhưng
điều cần nhất là phải lập thành từng tốp trẻ nhỏ, do những thủ lãnh trẻ tuổi, được giao trách nhiệm, điều
khiển. Những tốp trẻ ấy phải là những Đội thực sự tự trị.
Chương II
Đội trưởng và Đội phó
Một Đội có 6,7 hay 8 Thiếu sinh.
Một Đội cần phải là một đơn vị trong công việc, trong trò
chơi, trong trật tự, trong buổi trại và trong việc thiện hàng ngày. Vì thế, việc quan hệ là phải chọn một thiếu
sinh có đủ năng lực làm Đội trưởng.
Đủ năng lực không có nghĩa là thông thái.
Đủ năng lực ở đây, nghĩa là có thể dìu dắt kẻ khác.
Những đức tính cần để điều khiển, một phần là sẵn có, một phần
lại nhờ giáo dục mà thâu thập được.
Những đức tính sẵn có rất quan trọng. Vì một trẻ em dù tánh
tình tốt đến đâu, nếu không có sẵn một phần nào đức tính thiên nhiên, sức mạnh của làn điện con người để
thu hút chúng bạn vào những trò chơi, thì đừng hy vọng làmtròn nhiệmvụ thủ lãnh.
Những đức tính đã thâu thập được, có thể phát triển nhanh
chóng nhờ sự huấn luyện trong Đoàn HD, theo phương pháp hàng đội tự trị. Một điều cần chú ý là không nên
chọn một trẻ quá nhỏ làm Đội trưởng. Cố nhiên, một trẻ 12 tuổi cũng có thể chu toàn nhiệm vụ Đội trưởng
như một em 16. Nhưng trừ vài trường hợp đặc biệt, một em còn nhỏ, khó điều khiển những chúng bạn lớn
tuổi hơn. Vì những trẻ nhiều tuổi thường không tuân phục một em nhỏ tuổi hơn mình. Trái lại, một đứa
trẻ lớn hơn, dù ngu ngốc, vẫn được chúng bạn tuân phục nghe theo. Về phương diện này, rõ ràng bắp thịt
có ảnh hưởng hơn trí óc. Trí khôn không làm sao hấp dẫn và lôi cuốn trẻ em, chính bắp thịt mới làm cho
chúng kính nể.
Dù sao, nếu chúng ta nhận thấy một em bé đã có sẵn, hoặc sẽ
có những đức tính thiên nhiên cần thiết, thì cũng không thể để một mình em ấy điều khiển một Đội được, vì
công việc quá quan trọng và nặng nề. Em ấy cần phải có một Đội phó giúp sức và bắt buộc phải có một
Đội phó giúp Đội trưởng. Đội phó do Đội trưởng chọn để giúp mình và thay mình điều
khiển Đội khi mình vắng mặt.
Muốn cho công việc trong Đội được tiến triển điều hòa, Đội
trưởng và Đội phó cần phải hợp tác chặt chẽ.
Những Huynh trưởng muốn tự ý chọn các Đội phó mà không bàn hỏi
ý kiến các Đội trưởng, tức là đã phạm một điều lầm lỗi đầu tiên và về sau khó sửa lại được.
Hẳn nhiên, khi lựa chọn một Đội phó, Đoàn trưởng cần thảo luận
với Đội trưởng. Nhưng khi em Đội
trưởng không chịu theo ý kiến mình, thì Đoàn trưởng không
nên dùng quyền trên mà cưỡng ép Đội trưởng chịu nhận người Đội phó trái ý muốn em.
Baden-Powell khuyên nên hoàn toàn ủy thác nơi emĐội trưởng
việc chọn lựa người Đội phó.
Chương III
Đội trưởng điều khiển bằng cách nào?
Nếu có Huynh trưởng nào bảo rằng: “Khi cử các Đội trưởng,
tôi đã theo đúng cách thức của BadenPowell bầy. Nhưng rồi thực sự, các em ấy vẫn không thể điểu khiển
được các Đội. Rốt cuộc, chính tôi lại phải làm tất cả mọi việc”. Thì chúng tôi xin trả lời rằng:
phận sự chính yếu của Huynh trưởng là phải xét thử những Đội trưởng có đủ sức điều khiển Đội của họ hay
không.
"Biết, tức là làm đuợc ", nhất là đối với trẻ em.
Một Đội trưởng chỉ biết lý thuyết mà thôi, thì không thể nào
có uy tín được. Một Thiếu sinh nhiều kiến thức và đồng thời có nhiều kinh nghiệm thực tế, tất phải đuợc
chúng bạn kính nể. Nếu được anh nên chọn Thiếu sinh ấy làm Đội trưởng. Nếu không tìm ra, anh nên tạo ra một
Thiếu sinh như thế.
Phương pháp thông thường để đào tạo những vị chỉ huy xứng
đáng là làm thế nào để các Đội trưởng và Đội phó có thể dễ dàng thâu nhập tài liệu về mọi vấn đề.
Bao nhiêu hiểu biết trên có thể thâu hoạch được:
- bằng kinh nghiệm riêng của từng người,
- bằng những lời khuyên và giảng dạy,
- bằng sách báo.
Tạo được một thư viện nhỏ dành riêng cho các vị thủ lãnh trẻ
tuổi là một việc rất hay, rất quý.
Thư viện ấy không cần trên 12 cuốn sách. Trưởng chỉ cần:
- vài bổn sách “Phương pháp HD cho trẻ em” (Scouting for
Boys của B.P.),
- Quy trình và Nội lệ của Hội Hướng Đạo,
- vài cuốn sách giáo dục luân lý, tinh thần,
- ít cuốn sách về kỹ thuật HD: cấp cứu, làmnút, bắt cầu,
thông tin, trò chơi, dấu đi đường, cắmtrại.
Những sách ấy không phải dùng tô điểm Đoàn quân và không phải
làm mồi cho bụi bậm: nếu thế thì tinh thần của các Trưởng sẽ bị suy đồi.
Chúng tôi xin đề nghị nên mua dài hạn các tạp chí chính thức
của Hội Hướng đạo.
Ngoài sách vở các Đội trưởng còn cần nhờ đến các Huynh trưởng
chỉ giáo thêm. Các Đội trưởng phải tiếp xúc hỏi han các Huynh trưởng tại nhà tư hoặc trong các buổi
họp riêng, mở thường xuyên mỗi tuần trong Đoàn quán.
Buổi họp này có thể cùng vào một lúc với Hội đồng đoàn.
Không ai bắt buộc người Huynh trưởng phải là một pho bách
khoa tự điển sống, nhưng người Huynh
trưởng cần phải đủ thông minh để tìm hỏi kẻ khác mọi vấn đề mình
chưa thông thạo.
Theo B.P., các Huynh trưởng không những chỉ hướng dẫn các Hướng
đạo sinh (HDS) học hỏi mà còn phải gây cho họ tham vọng học hỏi. Huynh trưởng cần phải gieo vào
tâm trí HDS ý muốn hiểu biết.
Một Đội trưởng có hôm quên làm cái nút ghế mà không dám hỏi
Đoàn trưởng vì em sợ bị chế nhạo. Như thế, về phần em Đội trưởng, thì cũng chẳng đáng khen. Nhưng về
phần anh Đoàn trưởng ấy, thì ta nghĩ sao?
Thường thường, những em Đội phó cũng được học hỏi như các em Đội
trưởng.
Những thủ lãnh trẻ tuổi này không những chỉ học về lý thuyết
của phương pháp HD, mà cần đem ra thực hành phương pháp ấy nữa.
Đoàn trưởng nên tổ chức một Đội kiễu mẫu gồm những Đội trưởng
và Đội phó và chính anh Đoàn trưởng lại là Đội trưởng Đội kiễu mẫu đó. Đội này có thể chuyên tâm
học một ngành để thi: cấp HD hạng nhất, huy hiệu chuyên môn, cắm trại, hiểu biết núi rừng, v.v.....
Những Đội trưởng chắc sẽ nhờ đó mà tăng thêm tầm hiểu biết và
sẽ đủ sức dạy lại đội sinh của mình.
Tưởng cũng nên biết rằng các Đội trưởng, với chức vụ hiện tại,
phải xem như mình đang dự bị để lãnh trách nhiệmĐoàn trưởng về sau.
Chương IV
Trong trường hợp nào Đội trưởng mới điều khiển?
Thưa: luôn luôn, trong mọi trường hợp! Đội trưởng là thủ lãnh trong các cuộc chơi, thủ lãnh trong
công việc làm. Đâu đâu, mắt em cũng có đặt vào. Thường, em lại dạy bảo và chỉ dẫn cho đội sinh.
Được quyền tham dự Hội đồng đoàn, chủ tọa buổi họp Đội, tổ
chức việc sửa soạn các cuộc thi, làm cho Đội trưởng tăng thêm uy quyền.
Ngoài ra, emĐội trưởng cần có một quyển Sổ Đội.
Quyển sổ này này em Đội trưởng nên mang theo luôn bên mình, Em nên ghi các HDS có mặt trong các buổi họp. Em để dành cho mỗi HDS của em một trang trong sổ để ghi rõ những
thành tích và đặc điểm của từng em.
Đội trưởng có nhiều phương tiện khác để làmtăng uy tín của
mình.
Một trong những phương tiện ấy là sự hiểu rõ mỗi đội sinh
mình cả những cử chỉ, tư cách ngoài buổi họp và em cũng cần biết thân thế và tánh tình của cha mẹ mỗi
emtrong Đội. Em Đội trưởng còn có thể làm tăng thêm uy tín bằng cách lo
cho trình độ hiểu biết năng lực, trí sáng kiến và tư tuởng của mình mỗi ngày càng tiến triển. Và như thế,
có lợi nhiều cho đội sinh.
Ví dụ: Một Đội trưởng ở thành phố lớn, nếu được, nên dẫn đội
mình đến vườn Bách thảo và chỉ cho xem con vật danh hiệu của Đội rồi cùng nhau học tiếng kêu của
con thú ấy.
Ở thôn quê, khi được tin một con đường bị ngập, Đội trưởng
có thể huy động toàn Đội, một buổi chiều nào, để cùng nhau dọn những khúc hầm làm ứ đọng nước.
Hoặc giả, trong buổi họp hàng tuần, Đội trưởng đọc một mục
trong tạp chí HD, chọn bài nói chuyện của Huynh trưởng và góp thêm ý kiến của mình.
Vài lời nhắn nhủ các Đội trưởng
Em có phận sự điều khiển nguời ta, vậy em sẽ làm cách nào? Phải chăng em sẽ gào thét với Đội sinh, như là: “Đây nè !
Các chú phải làm việc này! Nhanh lên ! Phải làmcho hẳn hòi đấy !”
Không phải thế, em ạ ! Em sẽ nói như thế này:
"Anh em chúng ta có việc này phải làm! Các bạn theo tôi!
Chúng ta cần làm nhanh chóng và cẩn thận ....."
Thế rồi, tự bắt tay vào việc, trước tiên là Đội trưởng. Em chẳng cần la to mệnh lệnh của em, hay là đứng không mà
nhìn người khác làm việc. Em sẽ giảng giải công việc phải làm và trong khi em coi sóc công việc, em cũng
phải nhúng tay vào giúp sức nữa.
Em đã hiểu tính tính của mỗi đội sinh và biết phải dùng từng
lời lẽ để khuyến khích mỗi đội sinh, cho họ hăng hái chu toàn công việc. Thế mới là khôn khéo và Đội trưởng
tất phải khôn khéo mới được.
Cần nhất là phải kiên nhẫn. Đây mới là bước đầu trong đời sống
xã hội của em. Rồi dần dà, với thời gian, em sẽ tập được nhiều kinh nghiệm hữu ích cho em.
Nếu em là một Đội trưởng giỏi, thì chắc hẳn em đã có tính thứ
tự ngăn nắp. Vì nếu em phí thì giờ để tìm kiếm đồ đạc, thì rất có thể em sẽ mất hẳn vẻ mặt vui tươi.
Chương V
Những đặc quyền dành cho Đội trưởng
Khi các Đội trưởng và Đội phó có những đặc quyền hơn các đội
sinh thì họ dễ xử dụng uy quyền của họ đối với toàn Đội. B.P. đã nhiều lần đem so sánh địa vị một Đội trưởng với địa
vị em Trưởng lớp trong các trường học ở Anh quốc.
Chính ý sự so sánh này là phải dành cho em Đội trưởng nhiều
đặc quyền, cần cho uy tín đối với các đội sinh.
Trước đây đã nói đến đặc quyền của Đội trưởng được tham gia
Hội đồng đoàn, được vào những thư viện riêng, đuợc hoàn toàn điều khiển công việc của Đội mình.
Bây giờ xin nói đến phương tiện khác làm tăng thêm uy quyền Đội
trưởng và Đội phó.
Nếu Đoàn trưởng có thì giờ, anh nên chọn lấy một buổi chiều
thuận tiện mà họp các Đội trưởng và Đội phó để nhờ đó các em sau này đuợc giáo huấn riêng.
Buổi họp Đội trưởng ấy có thể mở hàng tuần hoặc hàng tháng
hay cứ ba tháng một lần.
Muốn tiện, các buổi họp như trên nên mở chung cho các Đội
trưởng của hai hay ba Đoàn.
Trong buổi họp này, có thể có một người dạy về địa hình, về
ước đạt (đo đạc). Lần khác, một người giỏi về cấp cứu sẽ nói về vần đề này.
Hoặc giả, có thể mời một nhà kỹ sư chuyên môn đến dạy về cầu
cống, v.v....
Những câu chuyện cần phải nói trong các buổi họp như thế hẳn
là nhiều.
Sau khi học hỏi ở đây, Đội trưởng lại đemvề dạy cho các đội
sinh.
Phương pháp này đã đem lại nhiều kết quả tốt.
Nhiều xóm ở Luân đôn có chừng 10 hay 20 Đoàn, vào những kỳ
ba tháng lại mở một buổi họp chung cho các Đội trưởng và Đội phó. Trung bình, trong các buổi họp như thế có chừng 50 em. Sau buổi nói chuyện, các em lại thân mật thảo luận, để trao đổi
ý kiến.
Những buổi họp như vậy, thường do một Ủy viên hay một Đoàn
trưởng chủ tọa. Có một em được cử làm thư ký, để lập, đọc biên bản và gửi phúc trình buổi họp cho
các Đoàn có cử Đội trưởng đến dự.
Trong những Đoàn đã lập lâu năm và cách tổ chức có qui củ,
Đoàn trưởng thường để ý mở những kỳ trại riêng vào ngày chủ nhật, dành cho các Đội trưởng và Đội phó.
Với phương pháp này, nhiều kết quả tốt đẹp đã được thâu hoạch.
Chương VI
Hội đồng Minh nghĩa
Hội đồng Minh nghĩa có thể thành lập theo nhiều phương thức.
Nhưng dù sao, Hội đồng Minh nghĩa bao giờ cũng bắt buộc phải có, vì nó là cơ quan trọng yếu nhất của
Đoàn.
Ban đầu, Hội đồng Minh nghĩa chỉ thành lập với tính cách một
tòa án để định sự sửa phạt khuyên răn các Đoàn sinh lầm lỗi và để nghiên cứu những vấn đề liên quan đến
hoạt động của Đoàn.
Bên cạnh Hội đồng Minh nghĩa, các Đoàn trưởng lại thấy cần
phải có Hội đồng đoàn, mục đích để quyết định những công việc thông thường. Về sau, ta thấy rằng phân
chia làm hai cơ quan như vậy, chẳng ích lợi gì cả. Và hai cơ quan ấy lại cần phải liên lạc mật thiết với
nhau: Vì thế nên bây giờ hai Hội đồng đã được sát nhập làm một.
Thành phần Hội đồng Minh nghĩa gồm có các Đội trưởng và Đội
phó, Đoàn trưởng và Đoàn phó. Hội
đồng cũng có thể chỉ gồm các Đội trưởng và một vài Đội phó,
hoặc một vài Đoàn sinh được đặc biệt tuyển chọn trong các Đội.
Buổi họp Hội đồng thường do Đoàn trưởng chủ toạ. Nhưng khi
Đoàn trưởng vắng mặt, một Đội trưởng cũng có thể chủ tọa được.
Hai quyền hạn của Hội đồng Minh nghĩa là hành chánh và tư
pháp. Những buổi họp về hành chánh sẽ mở hàng tuần, mặc dù có lúc chỉ họp trong 5 phút mà thôi, để
thông qua thường vụ. Phải cử ra một em làm thư ký, để lập biên bản.
Sau khi thư ký đọc xong biên bản, mỗi Đội trưởng lên báo cáo
công việc của Đội mình trong tuần lễ vừa qua.
Khi một Đội trưởng không thể dự buổi họp này, em phải nhờ Đội
phó thay em để phúc trình báo cáo.
Nếu các Đội trưởng đều đã có sẵn Sổ Đội, thì chỉ cần giở Sổ
ra xem mà báo cáo.
Hội đồng Minh nghĩa vạch chương trình tuần sắp đến: huấn luyện
kỹ thuật, tổ chức những cuộc thi, những du ngoạn, những trại hè, những cuộc thăm viếng Đoàn khác.
Đoàn trưởng nên lợi dụng cơ hội này để nhờ các Đội trưởng
chuyển cho các Đoàn sinh những chỉ thị của mình.
Chúng tôi hết sức khuyến khích sự thảo luận tự do trong những
buổi họp này. Thiết tưởng không còn dịp nào thuận tiện hơn, để Đoàn trưởng hiểu rõ tính tình và nguyện
vọng của Đoàn sinh. Vài Huynh trưởng có thể nghĩ rằng: Đoàn mình chỉ có thể họp
mỗi tuần một lần và như vậy không thể nào
họp Hội đồng Minh nghĩa đuợc. Nghĩ như thế là sai!
Vì rằng, chẳng hạn, mỗi tuần vào chiều thứ ba, họp Đoàn từ
20 giờ đến 21 giờ ruỡi, vậy đến 21 giờ 15, các Đoàn sinh sẽ giải tán, trừ những em có chân trong Hội đồng
Minh nghĩa. Nhờ làm thế, mà Đoàn sinh lại càng tôn trọng Hội đồng Minh nghĩa hơn nữa.
Hội đồng Minh nghĩa còn họp để thưởng phạt. Trong trường hợp
này, thành phần của Hội đồng có thể khác.
Có Đoàn, khi Hội đồng Minh nghĩa họp về kỹ luật, thì chỉ gồm
một ít hội viên thượng cấp mà thôi: thí dụ như Đoàn trưởng với vài ba Đội trưởng được đặc biệt tuyển chọn
mà thôi.
Nhưng, dù thế nào đi nữa, hễ có một người trong Đoàn bị xét
xử, thì các Đoàn sinh cấp dưới bắt buộc phải lui ra. Hội đồng chỉ họp khi nào một bị cáo phạm lỗi HD mà thôi.
Trong một Đoàn, Hội đồng này chỉ họp một năm vài lần, các Hội viên tự buộc mình, khi tan họp, không
được bàn tán gì nữa về các biểu quyết và về ý kiến các hội viên khác.
Mọi quyết định phải coi như ý kiến của toàn Hội đồng. Ích lợi lớn nhất của Hội đồng Minh nghĩa là làm tăng thêm
tinh thần Đội và để phát triển tổ chức Hàng đội tự trị.
Mỗi Đội trưởng nên biết mình mang trách nhiệm của Đội mình.
Vì thế, hơn bao giờ hết, em Đội trưởng thấy sự quan hệ của mình trong buổi họp này. Không phải em
chỉ phúc trình báo cáo công việc Đội em, nhưng em còn phải giải thích những lý do bê trễ lầm lỗi của một
đội sinh em.
Ví dụ, em có thể phải trả lời, nếu khi ai hỏi em, tại sao một
Đội sinh của em mang sao thâm niên HD khi em này chưa được một huy hiệu chuyên môn nào. Hoặc anh Nam, Đội sinh của em bị gẫy tay hôm qua đã chữa tại
nhà hay bệnh viện, thì ngày nào, giờ nào có thể vào thăm được.
Tưởng Đoàn trưởng cũng nên ra một điều luật định rõ ràng những
bổn phận và những quyền hạn của Hội đồng Minh nghĩa. Bản luật này nên đọc và được chấp thuận trong buổi họp đầu
tiên và phải ghi vào biên bản.
Ví dụ, trong bản luật không nên giao quyền cho Hội đồng được
phép đuổi một HDS, trừ trường hợp các Đội trưởng đã hiểu rõ mục đích và tinh thần HD.
Hẳn nhiên, Đoàn trưởng được quyền bãi bỏ mọi sự quyết định của
Hội đồng. Nhưng sự thật anh không bao giờ dùng quyền phủ quyết ấy.
Chương VII
Tinh thần đội
Trong những đoạn trước, chúng tôi đã nói đến cách giúp Đội
trưởng điểu khiển Đội mình. Đội trưởng và Đoàn trưởng còn phải góp sức để kích thích
tinh thần Đội.
Nói đến tinh thần Đội là nói đến một HDS, phải tự xem mình
như phần tử chính yếu của Đội mình. Mỗi Đội sinh còn phải quên cá nhân mình để thực hiện sự hợp nhất
và sự toàn thiện của Đội.
Khi một Thiếu sinh gia nhập vào gia đình HD, thì khi tuyên lời
hứa em được Đội trưởng của em giới thiệu với anh Đoàn trưởng. Ngày nào em chưa tuyên hứa, em chưa thuộc hẵn về Đội nào. Đội
chỉ gồm những HDS chính thức và kể từ khi em tuyên lời hứa em mới trở nên Đội sinh thật sự của Đội
em.
Sau lễ nhận vào gia đình HD, như đã chỉ rõ trong cuốn
“Phương pháp HD cho trẻ em” (Scouting for
Boys), em HDS mới cùng với Đội trưởng của em trở về Đội. Bây
giờ em HDS không phải là một cậu bé như bao nhiêu cậu bé khác. Em là một Voi, một Nai, hay một
Chim câu (em trở thành một phần tử trong đội Nai, hay đội Voi, v.v....)
Em phải biết phong tục của con thú này. Rồi đây em sẽ học tiếng
kêu của Đội. Người ta phải nghe và nhận được tiếng kêu của em dầu ở cách xa 50 thước trong rừng. Khuyên em nên dùng đến tiếng kêu của Đội em. Baden Powell đã
nói: "Không một HDS nào được bắt
chước tiếng kêu của Đội khác". Con chim én phải hiên ngang,
vì mình là chim én.
Điều ngăn cấm ấy cốt dạy ta trung thành, chân thật. Chó Sói
mà muốn cho người ta tưởng mình là chim, tức là dối trá. HDS lấy danh dự của mình để bảo đảm sự tín của kẻ khác, dù
em là một "Con chồn".
Khi một HDS đã biết dùng tiếng kêu của Đội, emlại phải học
biết phong tục của con thú biểu hiệu của Đội em. Em cũng tập ký tên với hình vẽ của con vật tượng trưng ấy. Đó là một phương pháp phát huy tinh thần Đội. Trong HD không
có một việc dù bé nhỏ đến đâu mà được coi thường.
Cụ B.P. còn khuyên một Đội nên có một khẩu hiệu do các đội
sinh tự chọn lấy. Ví dụ: khẩu hiệu đội Gà rừng là “Can đảm”; khẩu hiệu đội Phượng hoàng là “Tiến
luôn”, v.v....
Một phương pháp khác để giúp các Đội làm tăng thêm giá trị, là
dành cho mỗi Đội một góc Đoàn quán. Nếu Đoàn quán to lớn, mỗi Đội được một phòng thì quý hoá.
Nhưng nếu Đoàn quán chỉ là một phòng, thì nên để dành cho mỗi Đội một góc riêng.
Khi một em Đội “Én” đến họp, trước tiên em ấy phải đến “tổ
én”. Trong Đoàn quán cũng sẽ có “hang
chồn”, “hầmgấu”, v.v....
Nếu Đoàn quán là của riêng trong Đoàn, thì mỗi Đội được tự
do tô điểm góc đội mình. Đầu tiên, các em sắp những cái móc mũ, dựng gậy.
Không ai có thể bảo rằng: “Đoàn quán nhỏ quá không thể dành
riêng cho mỗi Đội một góc được”. Như thế, tức là Đoàn quán không thích hợp với Đoàn.
Đoàn trưởng có thể tránh những sự bất tiện này bằng cách hạn
định số HDS sao cho phù hợp với diện tích Đoàn quán. Hơn nữa, không cần phải bắt tất cả các Đội phải cùng họp vào
một buổi chiều. Các Đội của Đoàn họp vào những buổi chiều khác nhau. Và cả Đoàn họp chung vào ngày chủ nhật. Nếu là Đoàn Công giáo thì Đoàn họp vào buổi sáng chủ nhật để
dự lễ.
Chương VIII
Kỹ luật trong Đội
Trước khi nói đến kỹ luật, tưởng cần nhắc đến việc huấn luyện
của Đội. Mỗi Đội cần vạch định một chương trình, phải thực hiện có
qui củ và phải theo dõi việc thực hiện.
Trong các buổi họp Đoàn, cố nhiên Đoàn trưởng và Phó Đoàn
trưởng phải đến trước hay đúng giờ đã
định, trừ trường hợp đã giao cho các Đội trưởng phụ trách lấy
buổi họp.
Nếu Đội trưởng phải chậm trễ vì bận việc, em cần báo tin trước
cho em Đội phó để thay em. Đúng giờ anh Đoàn trưởng ra hiệu: họp lại. Mỗi Đội trưởng chạy
vào góc Đội và họp toàn Đội lại. Đội
phải sẵn sàng không quá 12 giây sau lệnh của Đoàn trưởng.
Để họp các Đội sinh, em Đội trưởng có thể kêu to: Ó (biểu hiệu
của Đội), họp lại. Hay hô tiếng kêu của Đội, hoặc em dùng một cử chỉ, hành động gì để các HDS của
em thấy, nghe và hiểu.
Ví dụ: vỗ tay và gãi tay mặt để họp các Đội sinh, gãi tai
trái là ra lệnh giải tán, gãi ót (gáy) là cho biết
phải quay lui v.v..... Em Đội trưởng luôn luôn đứng ở chỗ có thể dễ điều khiển Đội của
mình. Các Đội sắp hàng một: Đoàn trưởng đứng ở giữa, thổi một hồi
còi ra hiệu đứng thành hình sao. Các đội,
do các Đội trưởng dẫn đầu, đứng chung quanh Đoàn trưởng, và
những HDS sắp thành hàng, kẻ trước người sau.
Các Đội sắp thành hình các cánh ngôi sao mà Đoàn trưởng
làm trục giữa. Nếu đứng giữa trời, lúc bấy giờ các HDS có thể hô tiếng kêu
của Đội. Đội trưởng, đứng cách ít bước trước mặt Đoàn trưởng để nhận
chỉ thị hay chương trình buổi họp.
Sau khi cầu nguyện (nếu là một Đoàn Công giáo) và chào cờ,
Đoàn trưởng kiểm soát các Đội để xem ai vắng mặt. Anh nhờ các Đội trưởng hoặc Đội phó điểm danh các HDS từng Đội,
để thi hành chỉ thị vừa nghe.
Cố nhiên, những việc làmlúc đầu buổi họp như thế không nên
quá 5 phút. Cách thực hành thường xuyên theo quy tắc trên, sẽ làm kỹ luật
trong buổi họp phát triển vô cùng.
Sau buổi họp, Đoàn trưởng thổi một hồi còi dài: Coi chừng ¡
Mỗi Đội xếp đặt đồ đạc của mình thứ tự,
càng nhanh càng hay. Các HDS đội mũ (nón), cầm gậy, các Đội sẵn sàng và anh Huynh
trưởng ra lệnh giải tán, mỗi HDS chào. Buổi họp thế là bế mạc.
Đây chỉ là một cách để giúp phát triển kỹ luật đầu tiên
trong Đoàn quán. Điều quan trọng là ủy thác trách nhiệm cho các Đội trưởng .
Đoàn trưởng không bao giờ ra lệnh trực tiếp cho các HDS: các
mệnh lệnh đều phải đi qua các Đội trưởng. Những ai muốn đi ngược lại là tỏ ra chưa biết đúng phương
pháp hàng đội tự trị.
Trong một xóm ở Luân đôn về mùa đông thường có những buổi họp
nói chuyện về luật HD. Trên 800 HDS đến họp và luôn luôn họ đến từng Đội theo các Đội trưởng của
họ. Theo cách này, không cần đến người giám thị. Câu chuyện giám thị là một câu chuyện rất trái ngược
với tinh thần HD.
Cách sắp hay nhất lúc đi là đi hàng dọc một. Đội trưởng đi bên mặt, nên để em nào nhỏ
đi trước, để em có thể cứ bước tự nhiên, không quá mệt.
Chương IX
Hướng đạo sinh trong Đội học những môn thi bậc hạng nhì Trong những buổi họp Đội, chính Đội trưởng phải tự lo huấn
luyện Đội mình. Tuy vậy, trong một Đoàn mới thành lập, sự huấn luyện những
HDS mới không ở trong phạm vi những buổi họp.
Em Đội phó sẽ được Đội trưởng ủy nhiệm đi đến tận nhà thăm những
em HDS mới và dạy các em ấy tất cả những môn thi cấp Tân quân.
Có nhiều Đoàn bắt buộc những Thiếu sinh mới, trước khi được
gia nhập Đoàn, phải biết tất cả các môn cấp Tân quân.
Dạy một phần lớn chương trình Hạng nhì, cố nhiên sẽ do em Đội
trưởng đảm nhận. Cũng như những môn thi cấp Tân quân, những môn HD Hạng nhì cần được luôn luôn
ôn lại, mặc dù tất cả Đội sinh đã thi xong những môn ấy.
Điều đáng chú ý nhất là Đội trưởng phải làm cho việc học ôn
được trở nên thích thú. Ngoài những sự hiểu biết dồi dào, Đội trưởng phải khéo léo, đừng bao giờ kéo dài
một vấn đề trên quá 30 phút.
Những điều em dạy cho các Đội sinh sẽ vô ích nếu em không cho biết vì sao
cần biết những điều ấy. Biết được 16 điểm trên mặt địa bàn là một điều rất hữu ích. Nhưng sẽ buồn chán
biết bao nhiêu, nếu Đội trưởng chỉ bảo các Đội sinh dùng địa bàn để tìm đường trong Đoàn quán. Khi học phương hướng, Đội trưởng phải nói với các HDS tương
tự như thế này: "Các anh đang lạc đường
trong một cánh rừng hoang. Để kiếm đường về, trước tiên ta
phải biết lợi dụng mặt trời với đồng hồ. Nếu trời sương mù, phải nhắm nhà thờ làm mốc. Gặp lúc tuyết sa,
phải dùng địa bàn hoặc xem sao và cuốn sổ tay để tìm phương hướng...."
Cũng thế, trước khi dạy về một vòng tròn trên bảng, cần hỏi
Đội sinh xem họ có biết cách nào hay để vẽ một vòng tròn. Em hãy bảo một Đội sinh vẽ, trước khi chỉ
phương pháp cho họ. Về cách dạy những môn cứu thương, em nên nói đến vài tai nạn, rồi em chỉ những
cách cấp cứu thực hành. Em cũng có thể cho các em Đội sinh xem một bức vẽ bộ xương người, hoặc là em đưa Đội
em đến một trường học gần đó, để các em được mục kích những bộ xương người thật, cho các em rờ
vào một vài khúc xương, rồi bảo họ tối đến trước khi đi ngủ nhắc lại tên những đoạn xương ấy. Em tìm những
câu chuyện hay về cấp cứu trong những báo chí để kể cho Đội sinh nghe. Nhưng tránh đừng nói mãi cả
giờ như thế, em hãy để các HDS phát biểu ý kiến riêng, miễn là trong trật tự. Khuôn khổ cuốn sách không
cho phép chúng tôi nói hết những môn thi cấp Hạng nhì. Nhưng chúng tôi tin rằng Đội trưởng sẽ dạy được
những môn ấy một cách hoàn mỹ, nếu trước kia em đã được học với những phương pháp nói trên.
Chương X
Học để lấy huy hiệu chuyên môn (chuyên hiệu)
Nhiệmvụ của Huynh trưởng không những chỉ là dạy HDS mà còn
gây cho họ nhiều dịp để học hỏi.
Đối với Đội trưởng cũng thế. Nếu một Đội sinh khôn và có nhiều kinh nghiệm, cố nhiên em sẽ
tìm cách đem toàn Đội đến với một nhà chuyên môn để cùng học hỏi. Ví dụ: trong một buổi chiều
quang đãng, em đưa toàn Đội đến hồ tắm học môn bơi lội với một giáo sư chuyên môn, độ nửa tiếng đồng hồ.
Một chiều khác, em dẫn Đội em đến trại chữa lửa, nhờ đoàn người chuyên nghiệp dạy những phương pháp
thực hành, em cũng có thể đem các đội sinh của em đến với một vị nữ công quen biết tìm học về nấu
ăn, hoặc em đem toàn Đội đến học hỏi những người thông thạo một môn nào để họ chỉ vẽ cho về môn thiên
văn, về nghề làm vườn, nghề thợ mộc hoặc bất cứ một nghề hữu ích có thể giúp các emlấy huy hiệu
chuyên môn.
Đoàn trưởng lại còn có thể mời một nhà chuyên nghiệp đến tại
Đoàn quán để hai hay ba Đội có thể họp lại và cùng một lúc thâu thập những bài học của vị giáo sư ấy. Cách học như thế, không còn gì đáng ngại cả vì Đội trưởng phải
chịu trách nhiệm việc huấn luyện về chuyên môn của Đội. Tại nhiều Đoàn, việc huấn luyện ấy rất
khó khăn vì họ không áp dụng triệt để phương pháp hàng đội tự trị. Có nhiều ông bà lấy làm sung sướng mà
đảm nhận việc dạy vẽ 7, 8 trẻ em. Nhưng họ không dám tự ý đến giúp vì sợ phải dạy vẽ một lần cả Đoàn 30
em.
Vì nếu 7 HDS làm việc trong một nhà bếp, thì bầu không khí
có thể là vui vẻ, nhưng khi 30 em vào đó một lần thì lại rất bất tiện. Nếu Đoàn trưởng biết dùng Đội làm đơn vị để huấn luyện kỹ
thuật HD các em sẽ tấn tới nhiều trong quãng thời gian ngắn. Và như thế một Đội lanh lẹn, có thể thâu nhận
được rất nhiều huy hiệu chuyên môn trong vòng 6, 7 tuần lễ.
Cụ B. P. đã nhiều lần đặc biệt khuyên các Đội nên chú ý đến
sự cùng học chung một thứ chuyên môn. Như thế, những HDS Đội này sẽ chuyên về xe đạp, Đội kia sẽ
chuyên nghề làm cầu, v.v……
Khi cả Đội đều chuyên môn như thế, huy hiệu bằng chuyên môn
được thêu vào cờ Đội. Đó là một sự
khuyến khích lớn.
Ngoài những thứ chuyên môn chung, các Đội sinh còn có thể chọn
nhiều thứ khác tùy sở thích của mỗi người. Trong công việc ấy, lẽ cố nhiên Đội trưởng phải cố giúp các
Đội sinh. Những chuyên môn được chú ý nhất là: âm nhạc, cưỡi ngựa, đưa
đường, thông ngôn , chụp ảnh, thảo mộc
học, v.v.........
Khi một Đội trưởng thấy một Đội sinh biết chơi đàn dương cầm,
Đội trưởng nên bảo Đội sinh ấy dành riêng ít thời giờ học âm nhạc và em đem vấn đề ra bàn trước
Hội đồng đoàn để xin tìm cho em một giáo sư. (Sau khi em đã chơi đàn giỏi thì Đội trưởng lại gợi ý để
em này hướng dẫn cho các Đội sinh khác cũng ham thích và tìm hiểu về âm nhạc như em. Nếu lôi cuốn được tất
cả Đội sinh để thành lập 1 ban nhạc hay
một nhóm tìm hiểu về âm nhạc là Đội trưởng đã thành công về lãnh
vực này).
Chương XI
Hội đồng đội
Việc rất đáng khuyến khích là mỗi Đội cần có một Hội đồng. Các Đội sinh họp dưới sự chủ tọa của Đội trưởng. Nhiều Đội có thói quen rất tốt, là mỗi chiều chủ nhật họp lại
để uống nước trà tại nhà một Đội sinh, nghĩa là Đội sinh trong đội 7 người thay phiên nhau mời bạn đến
nhà mình. Và Hội đồng khởi sự trước hoặc sau buổi trà như thế.
Nhưng đã đành, Hội đồng có thể họp vào một trường hợp khác. Mục đích của Hội đồng là để Đội trưởng hiểu rõ nguyện vọng
và quan điểmcủa Đội sinh và để Đội trưởng có thể hành động ăn nhịp với ý muốn của Đội sinh. Khi dự Hội
Đồng Đoàn, Đội trưởng là đại diện cho Đội, chứ không phải để phát biểu ý kiến riêng của em.
Về sự lựa chọn huy hiệu chuyên môn, chúng tôi đã khuyên Đoàn
trưởng không nên bắt buộc Đội trưởng theo quan điểm của anh, nhưng cần để Đội trưởng đem vấn đề ra
bàn luận giữa Hội Đồng Đoàn. Phương thức này cũng cần được áp dụng trong mỗi Đội. Đội trưởng
không nên ép các Đội sinh hành động theo ý muốn của mình. Trái lại em phải cố gắng làm sao để cả Đội sinh tự lựa chọn những loại chuyên môn họ muốn học.
Mục đích chính ở đây là để gây tinh thần hợp tác. Về thực hành, không có một vấn đề nào không thể đem ra bàn giữa
Hội Đồng Đội.
Ví dụ, một cuộc thi mà trong đó một Đội chỉ có thể tuyển chọn
3 thí sinh, thì 3 thí sinh ấy sẽ do Hội đồng chọn. Những việc thiện chung hàng Đội cũng được định đoạt sắp đặt
và tổ chức chính trong buổi Hội đồng. Những vần đề, như đi họp thất thường, thâu nhận đội sinh mới,
sửa soạn kỳ trại Đội, tổ chức thăm viếng các Đội khác, đều do Hội Đồng Đội quyết định.
Có Đội lại tự đặt lấy một điều luật riêng, hoặc xuất bản một
tờ báo Đội, .... Ta phải nhớ kỹ rằng Đội phải là một xã hội tự lập và tự túc,
tự tìm lấy đời sống riêng và đang cố chu toàn nhiệm vụ đối với Tổ quốc, đang cố giúp mọi người trong mọi
trường hợp và đang tuân theo luật HD. Nhưng nếu không biết cách giúp đỡ, thì không sao giúp được mọi
người trong mọi trường hợp. Vì vậy mà
cả Đội bắt buộc phải bỏ thì giờ để học tập kỹ thuật HD.
Chương XII
Những cuộc thi hàng đội
Một phương sách rất hay để làm phấn chấn tinh thần Đội là tổ
chức những cuộc thi đua thường xuyên giữa các Đội. Khi một cuộc thi đã chấm dứt, phải tổ chức liền một
cuộc thi khác tiếp theo. Có nhiều Huynh trưởng thích tổ chức những kỳ thi hằng 3 tháng hay 6 tháng một
lần, hơn là các kỳ thi hàng năm. Nếu thời hạn giữa các cuộc thi kéo dài quá lâu, những Đội thua sẽ bị
chán nản. Trái lại, nếu cuộc thi cứ tiếp diễn mỗi năm hai hay ba lần,
các Đoàn sinh sẽ chăm lo hơn, vì bị luôn luôn kích thích. Những Đội nào thua cuộc không phải chờ lâu dài
và họ sẽ cố sức mong kỳ thi sau được thắng
cuộc.
Ta không nên quên rằng thi đua là điều cần thiết. Nếu Đoàn
trưởng cứ tự mình tổ chức lấy chương trình thi, anh sẽ bị thất bại, vì anh không thể biết rõ nguyện vọng của
Đoàn sinh và như thế các em chơi không hăng. Việc nghiên cứu những cuộc thi cần phải thuộc phạm vi Hội Đồng
Đoàn.
Khi có tổ chức cuộc thi giữa các Đội, thì Hội Đồng Đoàn phải
họp hàng tuần: điều đó rất cần thiết.
Nguyên tắc chung cho các cuộc thi hàng Đội là định một số điểm
cho mỗi môn thi và làm sao cho những môn thi ấy đều có ích cho tất cả các Đội: phải cho điểm cách
nào để một Đội mà trong đó có nhiều em nhỏ và ít tuổi cũng có thể thắng được cuộc như những Đội có nhiều
em lớn và khỏe. Chúng tôi tin chắc Hội Đồng Đoàn sẽ bằng lòng cho điểm về sự
hiện diện của Đoàn sinh trong các buổi
họp. Ví dụ, điểm tối đa của mỗi Đội trong 6 tháng là 100.
Khi có một em vắng mặt trong một buổi họp, Đội sẽ bị trừ 5 điểm, chẳng hạn.
Chương trước đã nói rằng Đoàn trưởng hay Đội trưởng cần phải
ghi tên những em vắng mặt trong các buổi họp. Đến khi họp Đoàn, Đội trưởng phải trình bày lý do vì
sao Đội sinh đó đã vắng mặt. Nếu lý do không chính đáng, Đội bị trừ 5 điểm. Nếu lý do có thể chấp nhận đuợc,
vấn đề lại được đem ra thảo luận giữa Hội Đồng Đoàn.
Dù sao, khi một HDS bị trở ngại không thể đến họp, em ấy phải
báo tin với Đội trưởng hoặc Đội phó của em biết trước giờ họp. Như thế Đội trưởng có thể cáo lỗi với
Đoàn trưởng. Nếu một HDS có lý do chính đáng, nhưng không báo tin trước,
Hội Đồng Đoàn có thể quyết định trừ 2 hay 3 điểm.
Hội Đồng Đoàn cũng nên quyết định cho điểm những môn nào thâu
được trong “thời kỳ” thi ấy.
Ví dụ, cấp 5 điểm cho một chuyên môn, 2 điểm cho bậc Tân
quân. Bậc Hạng nhất có thể được nhiều hơn. Đây chỉ là những đề nghị, nhưng nguời ta thường nhận thấy
khi dành ưu tiên cho một môn nào, tức là Hội Đồng Đoàn khuyến khích sự cố gắng học hỏi môn ấy hơn cả. Cũng còn có thể cấp điểm cho những cuộc thi gút (nút), thi
thông tin, thi cứu thương, thi gầy lửa, thi chạy và mọi công việc khác.
Sau đây là một phương pháp hay để thi gút (nút). Đưa cho mỗi HDS một đoạn dây để cầm sau lưng và bảo họ làm một
cái gút (nút). Rồi một phút ........... đưa ra. Đội nào làm xong 7 gút (nút) được 7 điểm, Đội nào chỉ làm 2,
được 2 điểm, v.v.....
Khi tổ chức một cuộc thi gầy lửa, Đoàn trưởng đưa cho mỗi Đội
một bao diêm (hộp quẹt) và một cái nồi. Đội nào trình trước một cốc nước sôi sẽ được một số điểm nào
đó. Nếu trong Đoàn, các HDS có một ít học vấn thì nên tổ chức những
cuộc tham khảo về sách "Hướng đạo
cho trẻ em" (Scouting for Boys). Mỗi Đội có thể gửi 2 Đội sinh đến dự thi. Bài thi thường do
anh Ủy viên Đạo, hoặc anh Liên đoàn Trưởng gửi đến. Tưởng cũng nên tổ chức những cuộc thi viết về luật
HD hay một cuốn sổ HD đặc biệt nhất.
Một bài ngắn giải thích Luật HD hay một cuốn sổ HD sẽ do mỗi
Đội gửi đến dự thi. Đã có nhiều Đoàn tổ chức những cuộc thi việc thiện Đội. Có
người lo sợ vấn đề ấy có thể làm cho HDS trở nên kiêu hãnh. Nhưng sự thực lại trái hẳn. Đó là phương
tiện hay nhất để nhắc các em làm việc thiện
hàng ngày. Những cuộc thi không nên giống nhau. Không có giới hạn cho
những cuộc thi Đội.
Mục đích ở đây là cốt để kích thích Đội sinh trong công việc
HD và để kêu gọi sự chú ý, nguồn cảm hứng của họ.
Bây giờ phải dùng gì để thưởng các Đội thắng. Có vài Huynh trưởng tặng những HDS của Đội giỏi nhất những
huy hiệu riêng hoặc những huy chương.
Khuyên các anh nên cố tránh.
Đã có nhiều biểu chương chính thức rồi, các HDS phải làm việc
để lãnh những biểu chương ấy, không nên bầy thêm. Nếu các HDS có thể trang hoàng vách Đoàn quán, anh Huynh trưởng
nên làmmột bảng danh dự. Đội đứng nhất trong cuộc thi 6 tháng được ghi vào đó và có
thể kèmtheo tên Đội trưởng. Hoặc Huynh trưởng có thể tặng một sản phẩm mỹ thuật. Em Đội
trưởng của Đội thắng được đem vật ấy về nhà trong 15 hôm và mỗi Đội sinh được giữ 1 tuần. Sau đó vật ấy
sẽ được chưng bầy ở Đoàn quán.
Một phần thưởng khác là cho “Đội thắng” được giữ cờ Đoàn đến
khi nào Đội khác chiếm được. Nếu một Đội trưởng không đem hết sức để đưa Đội mình thắng
cuộc, khi ấy tức là đã có điều gì bất trắc
xẫy ra, hoặc nơi Đội trưởng hoặc nơi Đoàn trưởng. Tinh thần
của người nầy hoặc người kia lúc bấy giờ cần được bồi bổ.
Chương XIII
Cả Độicùng chơi
Có một vài Huynh trưởng không quan tâm đến vấn đề trò chơi
và có thể cho rằng bàn đến trò chơi là vô ích. Chúng ta ai nấy đều sẽ bảo các Trưởng đó về xem lại trang 1
của sách "Phương pháp HD cho trẻ em" (Scouting for Boys). Nhưng chúng ta cũng sẽ lầm nốt vì sách
đó không có trang 1. Chương I của sách đó bắt đầu từ trang 3 và sau đây là 2 câu đầu tiên:
"Trong lối giáo dục HD, phải cố dùng sự tập dượt, những trò
chơi và những thi đua."
"Các trò chơi phải tổ chức sao cho có từng phe đua sức với
nhau: mỗi Đội là một phe và ai nấy đều phải dự phần hoạt động trong cuộc chơi." Vậy trò chơi phải chiếm một phần lớn trong hoạt động HD.
Chính cả HD cũng có thể gọi là trò chơi lớn nhất trong các trò chơi. Và ta phải nhớ rằng, trong trò chơi
bất cứ lớn hay nhỏ, tại Đoàn quán hay ở ngoài trời, dù là một cuộc thi về sức hay về trí, điều thiết yếu
là Đội bao giờ cũng phải là đơn vị hoạt động và mỗi một người đều phải dự cuộc chơi. Vậy ta cần phải tổ chức
những trò chơi kỳ dị phi thường làm gì.
Chính Baden Powell cũng đã viết một cuốn sách về trò chơi
(Scouting Games). Mỗi Huynh trưởng cần phải có cuốn sách ấy. Tất cả mọi việc HD đều có thể biến thành trò chơi được.
Trong chương trước nói về thi đua hàng đội, đã chỉ sơ cách thức. Đoàn trưởng phải biết dùng trí tưởng tượng.
Nếu anh không có, thì dùng trí tưởng tượng của các Đoàn sinh vậy. Vì nếu trí anh có thể bị cạn, thì trí
của các embao giờ cũng dồi dào ý kiến.
Trong một buổi họp, anh nhờ một Đoàn sinh giả vờ bị tai nạn,
cần phải cứu gấp. Chẳng đợi anh giải thích gì cả, em ấy liền nhẩy ra khỏi phòng và la to rằng áo quần
đang cháy. Hoặc nữa em giả đang bị xây xẩm chóng mặt, hay là leo thang vừa mới bị té xuống đường .....
Khi ấy cả Đoàn phải lo cấp cứu cẩn thận, như thật. Ấy thế, có hôm, một em giả vờ bị phỏng nước sôi, làm giống hệt
như thật. Đến nỗi cả Đoàn phải lo chở em ấy về nhà bằng cáng và cấm em ấy tuần sau chưa được đến họp. Lại
có cả anh em trong Đoàn đến nhà thăm viếng và lấy tin. Và chính Đoàn trưởng cũng tưởng thật và
phàn nàn vì sao cha mẹ em lại không muốn chở em vào nhà thương.
Truyền tin, bơi lội, học dấu vết, tập chơi Kim và nhiều môn
khác nữa, đều phải dùng trí tưởng tượng mà huấn luyện. Trong những cuộc chơi mà mỗi Đội kết thành một
phe, thì không những tinh thần Đội được tăng thêm, mà Đội trưởng lại có dịp tìm hiểu rõ ràng tường tận mọi
khả năng của mỗi Đội sinh mình.
Chương XIV
Việc thiện Đội
Có hôm người ta đã hỏi một Đội trưởng mang chuyên hiệu “thợ
giầy” tại sao em lại chịu nghề này? Em Đội trưởng ấy ở Luân đôn và emgiải thích rằng các HDS của
emquá nghèo không thể chịu nỗi các cuộc đi dạo ngày chủ nhật. Cha mẹ các em thường từ chối không để các
em đi bộ, vì sợ như thế các em làm hỏng hết các dép giầy. Với mục đích chống lại sự khó khăn trên,
em đã học sửa giầy và cứ mỗi tháng em dành riêng một giờ để sửa giầy dép của các Đội sinh nghèo khó của
em.
Mục đích các chương trình chuyên môn không phải chỉ để các
em có thể lấy được các huy hiệu, mà cốt để giúp các em có thể đem áp dụng tài mình đã thâu thập được. Một HDS chuyên về cứu thương, tự nhiên sẽ lo lắng đến người
chung quanh bị tai nạn đứt tay, gẫy chân, phỏng da, v.v.... Và em phải coi đó là một danh dự lớn cho
em.
Trong một Đoàn ở Luân đôn, các HDS đã thành lập một Hội “Sẵn
sàng để giúp đỡ”. Đoàn liên lạc với đội cứu tế người mù. Rồi một Đội lãnh nhiệm vụ săn sóc và giúp đỡ
một người mù trong 2 hoặc 3 tháng. Mỗi tuần Đội chọn 2 HDS đi thăm các bệnh nhân ấy tại nhà. Các em
rất vui vẻ đến thăm họ, đọc báo cho họ nghe. Có khi các em mang máy hát đến để cho họ nghe. Các em
làm những cuốn sách viết theo phương pháp Braille (bảng chữ dành cho người mù do ông Louis
Braille phát minh) để dạy cho họ đọc. Các em cố gắng giúp ích và mua vui cho họ.
Khi một Đội biết hiến thân trong vài việc thiện như thế là
quí hóa.
Các HDS phải đạt được điều mong muốn của cụ B.P., vị thủ
lãnh HD, nghĩa là các em phải trở nên những
hiệp sĩ, giúp đỡ những người già cả và luôn luôn gieo rắc việc
thiện.
Xưa kia các hiệp sĩ phải băng đèo vượt suối để tiếp cứu các
phái nữ, dầu họ bị trói ở gốc cây trong rừng
thẳmhay ở hốc đá cheo leo.
Những hiệp sĩ ngày nay, tức là những HDS, sẽ hãnh diện khi
làm được một việc thiện, dù bé nhỏ tầm
thường.
Dù sao không có một lý do gì để các Đội không luôn luôn làm
việc nghĩa. Ở thôn quê hay ở châu thành,
những dịp để cho các emlàmviệc nghĩa sẽ không ít.
Ở trong làng, khi nào các em cũng có dịp thăm viếng những
người già cả, cuốc đất vườn cho họ, sửa giùm
họ cái ghế hư. Ở thành phố có nhiều Hội từ thiện: các Hội ấy
sẽ vui vẻ đón chào sự cộng tác của các em
HDS đầy thiện cảm.
Chương XV
Buổi họpĐội phảicó mục đích rõ ràng - Các Đội thămnhau
Cố nhiên tất cả các Đội họp để học hỏi môn HD và để nhắc
nhau giữ luật HD. Nhưng các Đội còn là
những nhómcó thể thực hiện một công việc gì. Vì thế cụ B.P.
đã khuyên mỗi Đội nên rành về một môn.
Đội có thể lập thành một ban cứu thương, một ban về xây cất,
một đoàn cưỡi xe đạp, một nhóm làm vườn,
hay một nhómnghiên cứu vạn vật, một đội thủ công, hoặc
chuyên nấu bếp, v.v.....
Nếu các Đội đều có các môn chuyên môn như thế, Đoàn trưởng sẽ
dễ dàng tổ chức buổi tiêu khiển có lời
cho quỹ của Đoàn.
Trong các buổi Hội Đồng Đội, những môn học chuyên môn sẽ được
ôn lại mãi. Như thế các em sẽ chắc
chắn những điều các em học có thể dùng được. Trong việc này,
sự gặp gỡ các Đội sẽ là một sự kích thích
lớn lao.
Đây, chúng tôi xin trình bầy một ý kiến:
Một buổi chiều trời quang đãng, Đội Sấu Đoàn X.. đến thăm Đội
Rùa Đoàn X... Đến nơi, Đội Sấu được
tiếp đón niềmnở, thân mật. Đội Rùa xin Đội Sấu biểu diễn tài
nghệ.
Đội Sấu hiến bạn một điệu múa.... Đáp lại Đội Rùa trình bầy
một buổi tập thông tin.
Đội Sấu trổ tài mình trong môn “đánh gậy”. Rồi các chủ nhân
lại bầy một vài trò chơi đặc biệt của Đội.
Cuối cùng, có thể có một tiệc trà thân mật đoạn Sấu mẹ, Sấu
con cùng nhau bơi trở về hang.
Tuần sau Đội Rùa đến thăm Đội Sấu, Họ biểu diễn tài nghệ của
họ về khoa đi dây và thể dục. Đội Sấu lại
vẽ cách may một bộ y phục của HD ở sa mạc Sahara. Vì còn nhiều
thì giờ, Đội Sấu lại mời bạn ở lại ăn
cơmvà xemhoà nhạc trước khi về.
Mục đích của những cuộc gặp gỡ trước nhất là để phát triển
cá tánh của Đội, sau là để tăng thêm sự hiểu
biết chuyên môn của mỗi người và giúp cho các Đoàn mở rộng
khả chuyên môn của mình với các Đội bạn.
Chương XVI
Đội ở trại
Trong một trại HD, lều không phải đóng ngay hàng như một trại
binh sĩ. Những lều ấy sẽ rãi rác cách xa
nhau từ 50 đến 100 thước., quây tròn chung quanh lều Đoàn
trưởng. Như thế mỗi Đội có thể có một đời
sống riêng. Mỗi Đội có một lều và tuy lều đóng xa nhau,
nhưng từ lều của Đoàn trưởng đến lều của Đoàn
sinh không nên quá xa tầmtiếng gọi.
Đội trưởng được phép có một lều riêng, nhưng phải đóng gần
bên lều Đội.
Trong cả năm, HD không có dịp nào hơn kỳ trại để Đội thể hiện
tánh cách tự trị của mình.
Đội trưởng luôn luôn chịu trách nhiệm về trật tự và kỹ luật
của lều và sau buổi trại Đội nào biết giữ lều
mình khéo léo, sạch sẽ và gọn gàng nhất sẽ được ban khen
riêng. Nếu được, khuyên nên để mỗi Đội tự lo
việc nấu bếp. Cố nhiên vấn đề này không thể thực hiện trong
những trại quá lớn, hoặc trong kỳ trại kéo dài
đến hàng tuần lễ. Nhưng nếu trại chỉ một ngày, thì cách này
sẽ mang lại nhiều kết quả tốt đẹp, vả chăng,
nhờ thế mà khỏi mang theo nhiều vật liệu kềnh càng. Khi tiếng
còi, hoặc tiếng kèn ra hiệu giờ ăn, giờ làm
việc hay giờ họp, thì Đội trưởng họp các Đội sinh trước lều
và dẫn Đội đi theo hàng dài đến sắp chung
quanh Đoàn trưởng.
Trong một trại HD thường, thì tiếng còi tiện và thích hợp
hơn tiếng kèn ..... vì ít ồn ào, không sợ phá rối
người lân cận. Sắp hàng vòng tròn có thể dùng luôn trong những
ngày sống ở trại.
Nếu mỗi Đội không thể nấu bếp riêng trong kỳ trại, thì thay
phiên nhau: mỗi Đội lo nấu một ngày, Đội khác
lo dọn bàn ăn và Đội thứ ba lo việc vệ sinh trại, v.v....
Quan trọng là các Đội phải thay phiên nhau làm cho đủ mọi việc,
có thế họ mới tập được nhiều điều cần
phải làmtrong tuần.
Trong nhiều Đoàn đã thành lập lâu năm, sau 4, 5 năm HD, Đoàn
trưởng có thể cho phép những Đội trưởng
đưa Đội mình đi cắm trại một đêm. Đó là một việc hay, đáng
khuyến khích, nhưng phải xem đó là một đặc
ân, chứ không phải là một việc thông thường. Đây là một phần
thưởng dành cho Đội trưởng sau nhiều năm
hoạt động HD giỏi và đáng khen.
Chương XVII
Vài nỗi khó khăn
Đọc xong cả đoạn trước, hẳn sẽ có vài Huynh trưởng bảo rằng:
“Phương pháp hàng đội tự trị là một
phương pháp hay nhất để tổ chức và điều khiển một Đoàn. Tôi
đồng ý như thế và tôi tin rằng bí quyết thành
công của một số nhiều Đoàn HD là nhờ sự theo đúng phương
pháp này. Nhưng vì hoàn cảnh hiện tại đặc
biệt của tôi, tôi không thể áp dụng phương pháp này trong
Đoàn của tôi”.
Huynh trưởng này viện cớ rằng bản tánh của HDS của anh quá
chậm chạp, không kiên nhẫn. Huynh trưởng
khác lại rằng: nhà các HDS quá cách biệt, phải tốn nhiều thì
giờ mới gặp nhau, những đêmtối mùa đông đi
về rất mệt nhọc.
Có anh lại nói: trong Đoàn anh gặp nhiều nỗi khó khăn vì HDS
của anh quá lớn hay quá nhỏ. Anh khác lại
nói vì anh có vợ ba con, vì anh ở sở làmvề trễ, v.v.....
Tuy nhiên các Huynh truởng nên nhớ là không một Đoàn nào, dù
ở thành phố hay thôn quê mà không thâu
được kết quả lớn với phương pháp của cụ B.P..
Phong trào HD có những đặc điểm riêng. Muốn thâu được kết quả
với phong trào ấy, cần phải dùng
phương pháp giáo dục tómtắt trong mấy chữ: “Phương pháp hàng
đội tự trị”.
Có lẽ một Huynh trưởng sẽ nói: “ Tôi tin ở hiệu lực của
phương pháp ấy, nhưng tôi đã điều khiển Đoàn tôi
một cách khác từ 2, 3 năm nay: bây giờ tôi không thể thay đổi
phương pháp. Nếu có phải làm lại, tôi cũng
sẽ làmkhác”.
Để tránh mọi sự ngộ nhận, chúng tôi cần thêmrằng: Phương
pháp hàng đội tự trị không phải là một phương
pháp lý thuyết bông lông. Nhưng chính là phương pháp căn cứ
vào sự tin tưởng rằng chỉ có thể giáo huấn
từ bên trong các em, bằng cách giúp các em tự giáo hoá lấy,
chứ không thể ép buộc các em phải theo ý
mình.
Thật thế, chỉ các em mới có thể làm cho các em thành những
HDS chân chính, không ai làm thay các em
được.
Ta có thể buộc các em mặc quần ngắn, áo sơ mi tay cụt, nhưng
chỉ lòng em, trí em mới có thể làm cho em
có tinh thần HD.
Nếu muốn áp dụng phương pháp hàng đội tự trị, anh hãy giải
thích cho các HDS của anh: Đội là một đơn
vị có đời sống riêng biệt. Rồi không cần phí mất nhiều thì
giờ, anh hãy tổ chức những buổi họp Hội Đồng
Đoàn và những cuộc thi hàng Đội. Tự khắc mọi vấn đề khác sẽ
giải quyết được.
Chương XVIII
Cách tổ chức Đoàn với phương pháp hàng đội tự trị
Hầu hết những ai có ít nhiều kinh nghiệmvề HD đều khuyên các
Huynh trưởng lúc mới đầu nên đi chậm.
Đừng sợ mới có ít em quá, chưa thể lập Đoàn được, ta chỉ lo
rồi sẽ có nhiều quá. Trong những đoạn đầu,
chúng tôi đã nhắc các Huynh trưởng, nếu muốn áp dụng có kết
quả phương pháp hàng đội tự trị, trước tiên
cần phải huấn luyện riêng các Đội trưởng và Đội phó, để các
em này hấp thụ được một nền giáo huấn trội
hơn các HDS đặt dưới quyền các emđiều khiển. Phương pháp
hàng đội phải áp dụng ngay từ ban đầu.
Muốn thành lập một Đoàn, anh Đoàn trưởng tương lai tập hợp
các trẻ em lại trong một buổi họp. Anh nhờ
một người có tài diễn thuyết để giải thích cho các trẻ emmục
đích phong trào HD.
Về vấn đề này, anh nên nói ngay với anh Ủy viên Đạo, hay nhờ
một Đoàn trưởng nào ở gần đó đã có nhiều
kinh nghiệm.
Sau đó anh nói thẳng với các em ý anh muốn thành lập một
Đoàn trong 3 hay 4 tháng nữa. Nhưng mà ngay
từ chiều hômấy, anh biên tên những emmuốn gia nhập.
Chọn độ 10 hay 12 emhăng hái nhất và lập tức anh bắt đầu huấn
luyện.
Sau 15 ngày, có lẽ rồi chỉ còn lại 8 em. Anh cho các em này
thi bậc Tân quân và cho tuyên hứa lời hứa
HD. Hứa xong, các emnày được mặc y phục.
Trong những tháng tiếp theo, Đoàn trưởng dạy cho các emmôn bậc
Hạng nhì.
Thời kỳ cần để trở nên HD hạng nhì, tùy theo tuổi tác, tánh
tình và hoàn cảnh của các em. Nếu chuyên cần
thì độ 4 hay 5 tháng là đủ.
Khi các emđược bậc Hạng Nhì, anh Huynh trưởng cử các emlàmĐội
trưởng và Đội phó.
Nếu tất cả đều xứng đáng, anh cử 4 Đội trưởng và 4 Đội phó,
hoặc 3 Đội trưởng và 3 Đội phó, 2 em còn
lại sẽ là Đội sinh. Chính lúc này anh mới gọi các em đã ghi
tên từ trước. Anh có thể tập họp tất cả lần thứ
hai để lập thành Đoàn.
Nếu anh đã cử 3 Đội trưởng và 3 Đội phó. Thì anh nhận thêm
nhiều lắm là 13 em để làm thành 3 đội, mỗi
Đội 7 em. Năm đầu chỉ nên lấy chừng ấy. Nhưng có nhiều trường
hợp, nhất là ở thành phố, khó mà không
lấy nhiều hơn.
Rồi anh sẽ nhận thấy nguồn cảm hứng của các em đến họp lần đầu
đã giảm sau 3, 4 tháng chờ đợi. Vậy anh
có nhiệm vụ khêu gợi nguồn cảm hứng lên lại. Nếu để ý kỹ đến
điều này thì kinh nghiệm cho chúng ta thấy
khi một trẻ em phải đợi 2, 3 tháng để được vào HD thì kết quả
về sau sẽ chắc chắn hơn những em được
nhận vào ngay sau khi xin gia nhập Đoàn.
Có lắm trường hợp, nhiều Huynh trưởng quá gấp, tìm nhiều lý
lẽ để cho nhập Đoàn quá nhiều trẻ em khi
mới bắt đầu thành lập.
Chúng tôi xin khuyên các anh hãy đi chầm chậm. Chúng tôi
cũng nhắc anh Đoàn trưởng nhớ rằng: cần phải
cho Đội trưởng và Đội phó dễ dàng điều khiển Đội.
Không khi nào các Đội trưởng và Đội phó được nhận chức trước
khi là Tân quân. Cũng có thể bắt buộc
các emấy phải là HD hạng nhì, nhất là đối với các Đội trưởng
và Đội phó ở thôn quê.
Trước khi một Đội trưởng được chính thức cử lên, Đoàn trưởng
phải giải thích cho các em hiểu rõ những
gì mà Đoàn, mà gia đình HD đang chờ đợi nơi em.
Nếu emkhông muốn thi hành nhiệmvụ ấy, mà cử một Đội trưởng
cho có lệ, thì là một sự sai lầmlớn lao.
Đặc điểm của phương pháp mà chúng tôi đề nghị để lập một
Đoàn là: bao giờ cũng phải làm cho em Đội
trưởng được trội hơn các emkhác, về kỹ thuật cũng như về thực
hành HD.
Chúng tôi xin phép kết thúc tập sách nhỏ nầy, cũng như khi mới
vào đề, với một câu của Baden Powell
trong cuốn “Phương pháp HD cho trẻ em” (Scouting for Boys)
khi xuất bản lần thứ nhất:
“Tôi vẫn luôn luôn thiết tha nhắn nhủ các Huynh trưởng phải
dùng Phương pháp Hàng đội Tự trị, tức là lối
tổ chức thành từng nhóm trẻ, họp nhau thường xuyên và do một
trẻ làm thủ lãnh có trách nhiệm, điều
khiển”.
Biểu hiệu Đội
(các màu dưới đây có tính cách đề nghị mà thôi): màu tía =
màu tím
Cá sấu : Lục và xanh dương
Linh dương : Xanh dương và trắng
Chuột chũi : Tímvà trắng
Dơi : Xanh trời và trắng
Gấu : Nâu và đen
Thủy thử : Xanh và vàng
ChimVạc : Xámvà lục
Sáo : Đen và Nâu
Mộc kê : Nâu và xám
Trâu : Đỏ và trắng
Bò : Đỏ
Chó lùn : Xanh trời và Nâu
Mèo : Xámvà Nâu
Chimkhách : Đen và Đỏ
Rắn hổ : Camvà trắng
Gà trống : Đỏ và nâu
ChimCốc : Đen và xám
Cun cút : Tímvà xám
Tu hú : Xám
Gầmghì : Xámvà trắng
Đại bàng : Xanh lục và trắng
Voi : Tímvà trắng
Diều hâu (Ó) : Đỏ và cam
Cáo : Vàng và xanh lục
Chimlềnh đềnh : Vàng và xanh dương
ChimLe : Nâu và xanh lục
Gà rừng : Nâu đậmvà nâu lợt
ChimƯng : Hồng lợt
ChimSếu : Xanh lục và xám
Thủy mã : Hồng lợt và đen
Ngựa : Đen và trắng
Chó : Cam
ChimGõ kiến : Xanh và tím
ChimCu : Xanh và xám
Sài cứu : Vàng và trắng
Chó chóc : Xámvà trắng
Đại thử : Đỏ và xám
Chimcắt : Xanh đậmvà lục
Chimbói cá : Xanh tươi
Sư tử : Vàng và đỏ
ChimHồ diêu : Xanh tươi và hung
Chồn đèn : Nâu và cam
Rẻ quạt : Đen và nâu
Rái cá : Nâu và trắng
Cú : Xanh
Beo (Báo) : Vàng
Công : Lục và xanh
Chào mào xanh : Lục và trắng
Vịt biển : Trắng và cam
Trĩ ( Gà lôi) : Nâu và vàng
Vịt trời : Nâu gụ và xám
Cừu (Trừu) : Nâu
Rắn mai gầm: Hồng lợt và trắng
Quạ : Đen
Tê giác : Xanh dương và cam
Dế giun : Xanh đậmvà đỏ tía
Hải âu : Xanh trời và đỏ tía
Tiều âu : Xanh tươi và nâu
Hải cẩu : Đỏ và đen
Sóc : Xámvà đỏ
Nai : Tímvà đen
Sáo sậu : Đen và vàng
Sáo đá : Nâu gụ và đen
Cò : Xanh và trắng
Phong âu : Xanh dương và xám
Thiên nga : Xámvà đỏ tía
Én : Xanh dương
Cọp (Hổ) : Tím
Hải mã : Trắng và nâu
Ngan (Vịt xiêm) : Nâu
Heo rừng : Xámvà hồng lợt
Sói : Vàng và đen
